Kong Zi
Konfüçyüs (Kong Zi) birey ve birey menfaatlarını değil, en önce toplumu ve toplum nizam ve ruhunu esaslandırmıştır. Şayet bireyler kendi başlarına kötülük addeden fikir ve inançlara yönelir ise, birey daha sonra bütün toplum olacaktır. Sözleri yalnızca söz değil, hayati ve kritik şekilde söylenmiştir. Zira tek sözünde çok anlam olduğu gibi, çok anlamın içinde bir mana ile yorumlanabilir. Bireyi önce tutmamasının sebebi, birey hareket ve yaşantısını toplum belirlemektedir. Şayet birey kendi başına elde etse de, daha sonra birey topluma tabi olup, toplumu bozma halleri ortaya çıkabilir. Konfüçyüs felsefesi toplum ve millet nizamıdır. Buna ilave olarak ahlaki buhran ve ahlaksal hataların herhangi birinde toplumun buna Türkçe deyimi ile Ahlak İsyanı olarak cevap vermesini aşılar. Konfüçyüs için önemli olan unsurlardan biri de Toplum Ahlakıdır. Bunu milli ahlak takip etmektedir. Konfüçyüs için ahlak nedir? Öncelikle ahlak insanı, saygın millet ve gayet sağlam karakterli toplum ister. Bunu yaratmak için Konfüçyüs sözlerine göz attığımızda –bunun adına çalışan insanlar, milletler ve toplumlar yaratmak- felsefesi görülür.
Konfüçyüs düşüncelerinin aksi toplumlarda, mesela okul nispetinde, dersler ve öğretilerden uzaklaşmış, kopmuş çocuklar görülür. Bu çocuklar daha sonra bütün toplum olma durumuna sahiplerdir.
Çin’in binlerce yıllık bilgi alanında olan Konfüçyüs, öğretisinde nizam ve aslında direkt “vatan” demiştir.
Felsefesine daha çok indiğimizde, köklü ve sadece içsel kalan şeylerin aslında hezeyan haline gelebileceğini, böylece insan karakterinde derin hareket yaraları oluşturacağından dolaylı dem vurmuştur. Bunun için her zaman tercih için içerideki değil, dışarıdaki aktif dünyayı kastetmiştir.
Konfüçyüs’ün bir tarafı da dünya barış ve sevgisidir. Bunun adına bireyin, oluştuğu bireyler ve daha sonra üst bireyleri ve toplumu ile barışık hale gelmesini telkin etmektedir.
Son olarak da Konfüçyüs felsefesinin diğer hatlarına gelir isek, der ki; insanın kendisine olan saygı ve dünyaya olan sevgisidir.
KURT