Lao Tzu’nun Tao Te Ching orijinal karakter, metinlerinin, farklı bir lisana tercümesinin imkanı yoktur. Zira eski Çince esaslıdır ve tercümesi halinde aynı bilgi ve ifadelerden tamamiyle uzak kalmaktadır. Yalnızca çeşitli millet ve dillerde yoruma tercüme edilebilir ki, Lao-Tzu felsefesi de direkt yorumlama ile alakalıdır. Orijinal eski Çince ile Tao metinleri, orijinal dilde dahi anlaşılması güçtür ve her türde düşünsel yorumlamaya açıktır. Biz aşağıda Tao cereyanı hakkında felsefi yorum yapmaya çalışacağız.
Tao(Yol)-Te(Erdem-Fazilet), Ching(Kitap-Eski kitap) anlamına gelir. Böylece Erdemin Yolu, Yol’un Kitabı şeklinde birçok anlam ifade etmektedir ve yeni yeni anlamlar vermeye açıktır.
Tao, hiçbir zaman tatmin olmayacak insan iradesinin bütün kötülüklere mahal, sebep vermeye açık olduğunu ve ne kadar iradenin kulu olunduğunda, insanın kötü iradesi tarafından hapsolunacağını anlatmaktadır. Tao, hareketsizlik-hiçbir gibi(wu-wei) akımı yaratmıştır. Hayatın hiçbir eylem ve hareketine dahil olmayan insan şeklini izah ediyor. Zira, insan ne kadar hayat aktivitelerine dahil olursa olsun, daima üzüntü, keder ve ıstırap tarafından girdaba düşebileceğini göstermeye çalışmaktadır. (Tenkidini aşağıda yapacağız)
Pekala, Tao Te Ching kitabı-metni ne demek istiyor?
Tao kelimesi aslında “doğru-yol”,”yoldan sapmamak”,”yol’un takibi” ve “yol”: Geleceği gören, geleceği görüp buna bağlı yaşayan” anlamına gelir. Tao için her şey geçmiş zamandır. Gelecek de geçmiş zaman olacağından, te-fazilet akımı şunu dile getiriyor: İnsan, ufak ihtiyaçları hariç hiçbir hayati kötü olaylara dahil olmadan yaşamalıdır. Hayatın kötülüklerinden ve insan iradesinin ağır neticelerinden korunmaktır.
Yol(Tao): Bütün kötü enerjiden, olumsuz moral ve insanlardan, kötü düşünce ve fikirlerden uzak olan, iradesini kontrol alına alarak zihni ve hareketlerini bir bütün çerçevede Yol’u takip etmektir.
Tenkidi:
Tao, irade koşullarını reddediyor. Bu, insanın hayata bağlı olmasını sağlayan iradenin tamamen reddi anlamına gelmez. “Tao, bazı ve bir bölüm irade koşullarını reddiyor.” İnsan bütünüyle hareket ve eylemsiz kalamaz. Zira evren içinde bulunan evrensel varlıklar, harekete mecburdurlar. Nasıl ki Tao Te Ching için herkesin yorumu başka ise, tatbik için de herkesin uygulama hali farklı olacaktır. Tao,(YOL) insanın ve insanı hayatın içinde bulunduran irade organlarının kontrol altına alınıp, insanın nihayetinde ıstıraba uğratacak neticelerden korunmasının lüzumunu anlamaktadır. Buna göre “YOL” izafidir, herkesin “YOL” için başka başka yorumları olacaktır. Tao, yol’u metinleri ve eski Çince karakterleri ile yorum izahı, sabit değildir, herkes için değişik anlamlar sunmaktadır. Fakat TAO, geleceği görmek, geleceği önceden bilip yaşamak için “te” fikrini ortaya koymuştur. Bu itibarla ben, yorum:“Yol ve Fazilet” diyeceğim.
Tao, Konfüçyüs cereyanı aksine insanın iç dünyasına yönelmiştir. İnsan hayatının, yaşamsal faaliyetlerden çok, zihinsel ve içsel aktivitelerini esas almıştır. Buna göre insanın içerideki iç dünyası, ileri seviyede cevherdir ve dış sağlıktan çok, deruni sağlığın korunması taraftarıdır. Tao, deruni insan profili ortaya koymaktadır.
Tao’nun bir din olduğunu, zaman zaman ise yalnızca düşünce temelli bir akım olduğunu savunanlar vardır. Din, dini olarak Tao, başlangıcından sonraki tarihlerde Budizm dinine yakınlaşmaya başlamıştır. Fikir ve cereyan esaslı Tao, bugün Neo-Taoism olarak da varlığını sürdürmektedir.
Netice olarak, Dini Tao şeklinde, dünyevi hayatı reddetmektedir. Bilinen eski Tao ise, genel yorumlar ile, bütün hayat iradesini reddetmektedir.
(Tenkidi):
Bütün insan organları her an yaşama iradesi için çalışıyor. Bu durumda hayatın tam reddi mümkün olamaz. Dünyevi hayatın reddi, istek-arzulardan insanın kopması, “sade” ve “yalın”, insan şekli ortaya koymasıdır. Fakat bu halde, insanın iç sağlığı müdafaa edilse de, hayat için gereken sağlığını koruyamacaktır.
Tao fikriyatı neden önemli?
Modern dünya ve çağda, özellikle dikkati çeken Tao, insanın farklı dünya arayışlarına uymaktadır. Tao, en gizemli fikriyat ve ideoloji sistem olarak, hatta batılı okuyucuların da dikkatini çekmeyi başarıyor.
Tao Te Ching, farklı dillerde yorum kitapları, özellikle kendini arayan, içsel dünyası yoğunlukta olan kişileri kendisine çekmektedir.
KURT
